داوری، روشی جایگزین برای حل و فصل اختلافات است که در آن، طرفین دعوا به جای مراجعه به مراجع قضایی، شخص یا اشخاص ثالثی را به عنوان داور انتخاب می‌کنند تا به اختلاف آنها رسیدگی و رای نهایی را صادر کنند، داور دارای کلیه اختیارات و وظایف داور است و رای داور برای طرفین دعوا لازم الاجرا است.
در این مقاله، به بررسی تفصیلی پنج مزیت کلیدی داوری، شامل سرعت، هزینه، محرمانگی، تخصص و رضایت طرفین می‌پردازیم.
1. سرعت:
یکی از مزایای بارز داوری، سرعت آن در مقایسه با فرآیندهای قضایی سنتی است. در سیستم قضایی، رسیدگی به پرونده‌ها ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. این امر می‌تواند به دلیل تراکم پرونده‌ها در دادگاه‌ها، پیچیدگی فرآیندهای قضایی و نیاز به تشریفات قانونی متعدد باشد. در مقابل، داوری به دلیل انعطاف‌پذیری بیشتر و عدم نیاز به تشریفات قانونی، می‌تواند به طور قابل توجهی سریع‌تر انجام شود.
دلایل متعددی برای سرعت بیشتر داوری وجود دارد:
- تعداد جلسات کمتر: در داوری، تعداد جلسات رسیدگی به طور قابل توجهی کمتر از دادگاه است. در بسیاری موارد، داوری فقط در یک یا دو جلسه به پایان می‌رسد.
- عدم نیاز به تشریفات قانونی: در داوری، نیازی به تشریفات قانونی متعددی که در دادگاه‌ها وجود دارد، نیست. این امر به تسریع روند رسیدگی کمک می‌کند.
- انعطاف‌پذیری بیشتر: طرفین دعوا در داوری از آزادی عمل بیشتری برای تعیین زمان و مکان جلسات رسیدگی برخوردارند. این امر به تسریع روند رسیدگی کمک می‌کند.
سرعت داوری مزایای متعددی را برای طرفین دعوا به ارمغان می‌آورد:
- کاهش هزینه‌ها: حل و فصل سریع اختلافات به معنای صرفه‌جویی در هزینه‌های طرفین دعوا، از جمله هزینه‌های حقوقی و سایر هزینه‌های مرتبط با دادرسی است.
- جلوگیری از طولانی شدن تنش و اضطراب: حل و فصل سریع اختلافات به کاهش تنش و اضطراب طرفین دعوا کمک می‌کند.
- امکان تمرکز بر سایر امور: حل و فصل سریع اختلافات به طرفین دعوا اجازه می‌دهد تا بر سایر امور زندگی و کسب و کار خود تمرکز کنند.
2. هزینه:
هزینه داوری به طور قابل توجهی کمتر از هزینه‌های رسیدگی در مراجع قضایی است. این امر به دلیل عدم نیاز به تشریفات قانونی متعدد، تعداد جلسات کمتر و عدم نیاز به حضور وکیل در تمام جلسات رسیدگی است.
عوامل متعددی بر هزینه داوری تاثیر می‌گذارند:
- میزان پیچیدگی موضوع مورد اختلاف: هر چه موضوع مورد اختلاف پیچیده‌تر باشد، هزینه داوری نیز بیشتر خواهد بود.
- تعداد جلسات رسیدگی: هر چه تعداد جلسات رسیدگی بیشتر باشد، هزینه داوری نیز بیشتر خواهد بود.
- هزینه حق الزحمه داور: حق الزحمه داور بر اساس تخصص، تجربه و شهرت وی تعیین می‌شود.
کاهش هزینه‌های داوری مزایای متعددی را برای طرفین دعوا به ارمغان می‌آورد:
- دسترسی بیشتر به عدالت: داوری به دلیل هزینه‌های کمتر، برای افراد با توان مالی محدود، دسترسی به عدالت را آسان‌تر می‌کند.
- صرفه‌جویی در منابع مالی: حل و فصل اختلافات با هزینه کمتر به معنای صرفه‌جویی در منابع مالی طرفین دعوا است.
- امکان استفاده از منابع مالی برای سایر امور: صرفه‌جویی در هزینه‌های داوری به طرفین دعوا اجازه می‌دهد تا از منابع مالی خود برای سایر امور زندگی و کسب و کار خود استفاده کنند.
3. محرمانگی:
برخلاف رسیدگی در مراجع قضایی که به طور علنی انجام می‌شود، داوری می‌تواند به صورت محرمانه انجام شود. این امر برای طرفین دعوایی که خواهان حفظ حریم خصوصی خود هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
4. تخصص:
در داوری، طرفین دعوا می‌توانند داوری را انتخاب کنند که در موضوع مورد اختلاف تخصص دارد. این امر به تضمین کیفیت و دقت رسیدگی و صدور رای عادلانه کمک می‌کند.
مزایای انتخاب داور متخصص:
- کیفیت و دقت رسیدگی: داور متخصص با تسلط بر موضوع مورد اختلاف، می‌تواند به طور دقیق و عمیق به بررسی ابعاد مختلف آن بپردازد.
- صدور رای عادلانه: داور متخصص با در نظر گرفتن ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های موضوع مورد اختلاف، می‌تواند رای عادلانه‌تری صادر کند.
- کاهش احتمال تجدید نظر: تخصص داور در موضوع مورد اختلاف، احتمال تجدید نظر در رای داوری را کاهش می‌دهد.
5. رضایت طرفین:
در داوری، طرفین دعوا در انتخاب داور و فرآیند رسیدگی مشارکت فعال دارند. این امر به افزایش رضایت آنها از نتیجه نهایی و حل و فصل اختلاف به طور مسالمت‌آمیز کمک می‌کند.
عوامل متعددی بر رضایت طرفین از داوری تاثیر می‌گذارند:
- مشارکت فعال: مشارکت فعال طرفین دعوا در فرآیند داوری، به آنها احساس کنترل و رضایت بیشتری می‌دهد.
- صدور رای عادلانه: صدور رای عادلانه توسط داور، به رضایت طرفین دعوا از نتیجه نهایی کمک می‌کند.
- حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلاف: حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلاف، به حفظ روابط طرفین دعوا کمک می‌کند.
مزایای رضایت طرفین از داوری:
- کاهش احتمال بروز اختلافات در آینده: رضایت طرفین از داوری، احتمال بروز اختلافات در آینده را کاهش می‌دهد.
- حفظ روابط طرفین: حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلاف به حفظ روابط طرفین دعوا کمک می‌کند.
- ایجاد اعتماد به سیستم داوری: رضایت طرفین از داوری به افزایش اعتماد به این سیستم برای حل و فصل اختلافات در آینده کمک می‌کند.
در داوری، لازم است برای انشای رای داوری از مشاوره وکیل دادگستری و حقوقدانان استفاده شود. این امر به داور کمک می‌کند تا رای خود را با قوانین و مقررات جاری کشور تطبیق دهد و از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند.
دلایل استفاده از مشاوره وکیل دادگستری و حقوقدانان:
- تخصص: وکلا و حقوقدانان با تسلط بر قوانین و مقررات جاری کشور، می‌توانند به داور در انشای رایی عادلانه و منطبق با قانون کمک کنند.
- تجربه: وکلا و حقوقدانان با تجربه خود در زمینه داوری، می‌توانند به داور در پیش‌بینی چالش‌های احتمالی و ارائه راهکارهای مناسب کمک کنند.
- بی‌طرفی: وکلا و حقوقدانان به عنوان اشخاص ثالث بی‌طرف، می‌توانند به داور در حفظ بی‌طرفی و صدور رایی عادلانه کمک کنند.
مواردی که در انشای رای داوری باید به آنها توجه شود:
- تطبیق رای با قوانین و مقررات جاری کشور: رای داوری باید با قوانین و مقررات جاری کشور، اعم از قانون آئین دادرسی مدنی، قانون داوری و سایر قوانین مرتبط، تطبیق داشته باشد.
- توجه به اصول و قواعد داوری: رای داوری باید با اصول و قواعد داوری، از جمله اصل بی‌طرفی، اصل تناظر، اصل استماع و اصل رسیدگی عادلانه، انطباق داشته باشد.
- ذکر مشخصات کامل طرفین دعوا و موضوع مورد اختلاف: رای داوری باید شامل مشخصات کامل طرفین دعوا، موضوع مورد اختلاف و خواسته آنها باشد.
- استدلال و ذکر دلایل صدور رای: رای داوری باید مستدل و حاوی دلایل صدور رای باشد.
- ذکر وضوح در مفاد رای: رای داوری باید به طور واضح و روشن نگاشته شود تا از بروز هرگونه ابهام و سوءتفاهم جلوگیری شود.
- رعایت تشریفات قانونی: در صورت نیاز، رای داوری باید با رعایت تشریفات قانونی، مانند ابلاغ به طرفین دعوا، به اجرا درآید.
مزایای استفاده از مشاوره وکیل دادگستری و حقوقدانان:
- افزایش دقت و صحت رای داوری: استفاده از مشاوره وکیل دادگستری و حقوقدانان به افزایش دقت و صحت رای داوری کمک می‌کند.
- کاهش احتمال ابطال رای داوری: انشای رای داوری با نظر وکیل دادگستری و حقوقدانان، احتمال ابطال رای داوری در مراجع قضایی را کاهش می‌دهد.
- جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی در آینده: استفاده از مشاوره وکیل دادگستری و حقوقدانان به داور در جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی در آینده کمک می‌کند.
هیئت داوری:
در برخی موارد، به جای یک داور، هیئتی متشکل از چند داور برای رسیدگی به اختلاف انتخاب می‌شود. انتخاب هیئت داوری می‌تواند به این دلیل باشد که موضوع مورد اختلاف پیچیده باشد و نیاز به تخصص‌های مختلفی داشته باشد.
تعیین داور توسط دادگاه
در برخی موارد، ممکن است طرفین دعوا در انتخاب داور به توافق نرسند یا شخص ثالثی که تعیین داور به او واگذار شده است، از انجام این کار خودداری کند. در این شرایط، هر یک از طرفین دعوا می‌تواند از دادگاه تقاضای تعیین داور کند.
مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست تعیین داور دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد.
برای تعیین داور توسط دادگاه باید ببه دادگاه مشخصات طرفین داوری، موضوع داوری و دلایل عدم توافق در انتخاب داوری و قراردادی که در آن به موضوع داوری اشاره شده است به صورت کتبی درخواست داد.
دادگاه پس از بررسی درخواست تعیین داور، در صورت احراز شرایط، داور یا هیئت داوری را برای رسیدگی به اختلاف تعیین می‌کند.
باید توجه داشت که دادگاه در انتخاب داور، به موارد زیر توجه می‌کند:
- تخصص داور در موضوع مورد اختلاف
- بی‌طرفی و عدالت داور
- تجربه داور در امر داوری
همچنین توجه نمایید که دادگاه می‌تواند در موارد زیر، داور تعیین شده را عزل و داور جدیدی را تعیین کند:
- در صورت فوت یا استعفای داور
- در صورت عدم توانایی داور در انجام وظایف خود
- در صورت وجود جهات رد داور
داوری می‌تواند روشی مفید و موثر برای حل و فصل اختلافات باشد. با این حال، لازم است قبل از انتخاب داوری، مزایا و معایب آن را به طور کامل بررسی کنید
نیاز به مشاوره دارید؟ روی لینک زیر کلیک نمایید.
.
دیدگاه خود را بنویسید